เครื่องมือแพทย์ จริงๆ แล้วไม่ใช่แค่เครื่องมือในการประกอบอาชีพและรักษาผู้ป่วยของแพทย์เท่านั้น เพราะในปัจจุบัน เครื่องมือแพทย์บางชนิดก็จำเป็นกับการดูแลรักษาสุขภาพของบุคคลทั่วไปและกลุ่มบุคคลที่ต้องรักษาตัวที่บ้านเช่นกัน เช่น เครื่องวัดความดัน เครื่องมือตรวจออกซิเจนในเลือด เครื่องพ่นยาขยายหลอดลม เป็นต้น
เชื่อว่าคุณเองก็กำลังมองหาเครื่องมือแพทย์มาใช้ ไม่ว่าจะใช้ที่บ้านหรือเพื่อใช้สำหรับประกอบวิชาชีพในโรงพยาบาลหรือคลินิกก็ตาม
ดังนั้น ในบทความนี้ เราอยากจะพาคุณมาทำความรู้จัก “เครื่องมือแพทย์” หรือ “เครื่องมือทางการแพทย์” ให้ดียิ่งขึ้นว่า คืออะไร มีประเภทใดบ้าง พร้อมคำแนะนำในการเลือกซื้อที่ถูกต้อง ได้ของแท้ มีคุณภาพไปใช้กัน
เครื่องมือทางการแพทย์ คืออะไร
ตามคำนิยามทั่วไปแล้ว เครื่องมือแพทย์ คือ เครื่องมือหรือผลิตภัณฑ์ที่ใช้สำหรับการประกอบวิชาชีพเวชกรรม การประกอบวิชาชีพพยาบาลและการผดุงครรภ์ กินความหมายถึงการประกอบศิลปะหรือการบำบัดโรคสัตว์ด้วย โดยคำว่า “เครื่องมือแพทย์” หรือ “เครื่องมือทางการแพทย์” นั้น ยังรวมไปถึงส่วนควบ อุปกรณ์ เครื่องใช้ และชิ้นส่วนต่างๆ ที่ต่อหรือใช้งานร่วมกันด้วย
เครื่องมือแพทย์ใช้ทำอะไรได้บ้าง
อย่างไรก็ตาม วัตถุประสงค์การใช้งานของเครื่องมือแพทย์นั้น ไม่ใช่แค่การประกอบวิชาชีพของแพทย์เท่านั้น แต่ยังถูกใช้เพื่อหลากหลายวัตถุประสงค์ด้วยกัน ได้แก่
- เครื่องมือทางการแพทย์เพื่อการวินิจฉัย เช่น เครื่อง X-ray, MRI (Magnetic resonance imaging), Ultrasound, CT scan เป็นต้น
- เครื่องมือแพทย์เพื่อการรักษา เช่น เครื่องมือผ่าตัดและเครื่องมือที่แพทย์ใช้รักษาผู้ป่วย
- เครื่องมือเพื่อช่วยดำรงชีวิต (Life support) หมายถึง เครื่องมือที่ช่วยผดุงชีวิต เช่น
- เครื่องช่วยหายใจ สายช่วยส่งอาหาร (Feeding tube) เครื่องฟอกไต เป็นต้น
- เครื่องมือทางการแพทย์เพื่อการเฝ้าติดตาม (Medical Monitor) เช่น เครื่องวัดความดัน เครื่องวัดอัตราการเต้นของหัวใจหรือเครื่องวัดชีพจร เป็นต้น
- เครื่องมือทางการแพทย์ทางพยาธิ หมายถึง เครื่องมือสำหรับแพทย์เฉพาะทางที่ตรวจและวินิจฉัยโรคจากอวัยวะเนื้อเยื่อ เซลล์ และสารคัดหลั่งจากร่างกายมนุษย์ ฯลฯ
เครื่องมือแพทย์ มีอะไรบ้าง?
การแบ่งประเภทของเครื่องมือแพทย์ในโรงพยาบาลหรือโรงเรียนแพทย์ ส่วนใหญ่จะแบ่งจากวัตถุประสงค์การใช้งานตามหัวข้อข้างต้น แต่สำหรับการเลือกซื้อและนำมาใช้งาน เรานิยมแบ่งกันตามกลุ่มผู้ใช้งานหรือลักษณะสถานประกอบการทางการแพทย์ ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 กลุ่มใหญ่ ได้แก่
- อุปกรณ์การแพทย์สำหรับบ้าน
- อุปกรณ์การแพทย์สำหรับคลินิก
- อุปกรณ์การแพทย์สำหรับโรงพยาบาล
1. อุปกรณ์การแพทย์สำหรับบ้าน
[รูปตัวอย่างเครื่องมือการแพทย์ทั่วไปที่ใช้ในบ้าน เช่น วีลแชร์ เครื่องวัดไข้ เครื่องวัดออกซิเจน ฯลฯ]อุปกรณ์การแพทย์สำหรับบ้าน หมายถึง อุปกรณ์และเครื่องมือทางการแพทย์ที่ใช้กับผู้ป่วยที่รักษาตัวอยู่ที่บ้านหรือสถานที่อื่นๆ ที่ผู้ป่วยหรือบุคคลทั่วไปสามารถใช้งานอุปกรณ์/เครื่องมือทางการแพทย์ได้โดยไม่ต้องเป็นบุคลากรการแพทย์ เช่น ผู้ป่วย สมาชิกในครอบครัว เพื่อน เพื่อนบ้าน เป็นต้น วัตถุประสงค์ของอุปกรณ์การแพทย์สำหรับบ้านส่วนใหญ่จะเป็นเครื่องมือช่วยดำรงชีวิตและเครื่องมือเพื่อเฝ้าติดตาม
อุปกรณ์และเครื่องมือทางการแพทย์สำหรับใช้ที่บ้านโดยทั่วไป ได้แก่
- เครื่องวัดออกซิเจน
- เครื่องวัดความดัน
- เครื่องนึ่งฆ่าเชื้อ
- เครื่องช่วยฟัง
- วีลแชร์
- เครื่องตรวจน้ำตาล
- เตียงผู้ป่วย
- เครื่องพ่นยาขยายหลอดลม
- ที่นอนลม
- ปรอทวัดไข้
- เครื่องวัดไข้
- อุปกรณ์สำหรับป้องกันเชื้อโรค เช่น หน้ากากอนามัย ถุงมืออนามัย สำลีชุบแอลกอฮอล์
2. อุปกรณ์การแพทย์สำหรับคลินิก
[รูปตัวอย่างเครื่องมือการแพทย์ในคลินิก เช่น เครื่องดูดไขมัน เครื่องทำฟัน ฯลฯ]อุปกรณ์การแพทย์สำหรับคลินิก คือ อุปกรณ์และเครื่องมือทางการแพทย์ที่ใช้อยู่ในคลินิก เป็นเครื่องมือสำหรับประกอบวิชาชีพทางการแพทย์และครอบคลุมทุกจุดประสงค์ของการใช้งานเครื่องมือแพทย์ แต่จะไม่ใช่เครื่องมือขั้นสูงสำหรับการรักษา เช่น เครื่องมือห้องผ่าตัด เครื่องกระตุ้นหัวใจ เป็นต้น ส่วนใหญ่จะเป็นเครื่องมือที่ใช้งานเฉพาะด้าน สำหรับวัตถุประสงค์ที่เจาะจง ทำให้เราสามารถแบ่งประเภทย่อยของอุปกรณ์และเครื่องมือแพทย์สำหรับคลินิกได้อีก
- อุปกรณ์การแพทย์สำหรับคลินิก ส่วนใหญ่จะเป็นอุปกรณ์และเครื่องมือแพทย์เพื่อการรักษา เพื่อการประกอบวิชาชีพ และการวินิจฉัยในเบื้องต้น เช่น ถาดหลุมทำแผล หม้อต้มเครื่องมือแพทย์ ปากกาไฟฉาย หูฟังแพทย์ เครื่องตรวจหู เครื่องวัดความดัน หลอดบรรจุสิ่งส่งตรวจ (Tube) เป็นต้น
- อุปกรณ์ทันตกรรม คือ อุปกรณ์และเครื่องมือสำหรับคลินิกทันกรรม เช่น กระจกสำหรับส่องปาก ที่ขูด ที่แหย่ เครื่องกรอฟัน เครื่องดูดชุดเครื่องมืออุดฟัน เครื่องและหลอดดูดน้ำลาย เครื่องมือ X-ray ช่องปาก เครื่องมือทางทันตกรรมสำหรับการผ่าตัด ฯลฯ
- อุปกรณ์ศัลยกรรม หมายถึง อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับการผ่าตัด เช่น มีดผ่าตัด คีมจับเนื้อเยื่อ ตะไบ เครื่องมือถ่างแผล ไหมเย็บแผล อุปกรณ์ล้างทำความสะอาดต่างๆ ฯลฯ
- อุปกรณ์สัตวแพทย์ คือ อุปกรณ์และเครื่องมือทางการแพทย์ที่ใช้สำหรับการรักษาและบำบัดโรคสัตว์ เป็นเครื่องมือประเภทเดียวกับอุปกรณ์การแพทย์ในโรงพยาบาล แต่ออกแบบและผลิตเพื่อใช้ในสัตว์โดยเฉพาะ เช่น เครื่องตรวจนับเม็ดเลือด เครื่องตรวจเลือด เครื่องให้สารน้ำและยาสำหรับสัตว์ เครื่องวัดความดันสำหรับสัตว์ เครื่องดมยาสลบและอุปกรณ์สำหรับสัตว์ ฯลฯ
- อุปกรณ์เสริมความงาม คือ เครื่องมือสำหรับบำบัด รักษา บำรุง และแก้ไขสุขภาพร่างกายของผู้เข้ารับบริการ มีทั้งเครื่องมือทางการแพทย์สำหรับวินิจฉัย เพื่อการศัลยกรรม และเพื่อวัตถุประสงค์เฉพาะ เช่น เครื่องตรวจสภาพผิว เครื่องดูดไขมัน เครื่องเลเซอร์ลบกระและจุดด่างดำบนใบหน้า เครื่องนวดหน้า เครื่องสลายไขมัน เครื่องดูดสิวเสี้ยน เครื่องโอโซน เตียงสำหรับทำทรีตเมนต์ เตียงนวดสปา ตู้อบฆ่าเชื้อ เป็นต้น
3. อุปกรณ์การแพทย์สำหรับโรงพยาบาล
[รูปตัวอย่างอุปกรณ์การแพทย์ในโรงพยาบาล เช่น เครื่องมือผ่าตัด เครื่อง X-ray ตัวใหญ่ ฯลฯ]อุปกรณ์การแพทย์สำหรับโรงพยาบาล ประกอบไปด้วยอุปกรณ์การแพทย์และเครื่องมือแพทย์ทุกจุดประสงค์ ได้แก่ เครื่องมือทางการแพทย์เพื่อการวินิจฉัย เครื่องมือแพทย์เพื่อการรักษา เครื่องมือแพทย์เพื่อการดำรงชีวิต เครื่องมือทางการแพทย์เพื่อเฝ้าติดตาม และเครื่องมือการแพทย์ทางพยาธิ โดยมีตั้งแต่เครื่องมือแพทย์ทั่วไปจนถึงอุปกรณ์และเครื่องมือขั้นสูง
- เครื่องวัดความดัน เครื่องฟังเสียงหัวใจ
- เครื่องกระตุกหัวใจ เครื่องอัลตราซาวด์
- เครื่องสลายนิ่ว
- เครื่องผลิตออกซิเจน
- เครื่อง X-Ray
- เครื่องมือห้องผ่าตัด
- เครื่องมือทันตกรรม
- อุปกรณ์ศัลยกรรมต่างๆ
- วัสดุการแพทย์และวัสดุฝังในทางศัลยกรรม เช่น ถุงมือยางทางการแพทย์ ผ้าก๊อซ ซิลิโคน
- เครื่องมือแพทย์เฉพาะทาง เช่น ชุดน้ำยาตรวจการติดเชื้อ ชุดตรวจน้ำตาลในปัสสาวะ เป็นต้น
วิธีเลือกเครื่องมือแพทย์ ของแท้หรือเปล่า ดูจากอะไร
อุปกรณ์และเครื่องมือแพทย์ เป็นสิ่งที่เรานำเอามาใช้กับร่างกายของเราหรือของผู้ป่วย อุปกรณ์และเครื่องมือที่ใช้จึงต้องแน่ใจว่ามีประสิทธิภาพและไม่เป็นอันตรายต่อผู้ที่รับการรักษา นอกจากนี้ ในมุมของการเลือกซื้อเครื่องมือแพทย์มาใช้ในคลินิก ในโรงพยาบาล หรือร้านขายยาและตัวแทนจำหน่ายเครื่องมือแพทย์แล้ว ยังมีเรื่องของความคุ้มค่าเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย
ต่อไปนี้คือคำแนะนำเพื่อให้คุณเลือกเครื่องมือแพทย์ได้เหมาะสมกับวัตถุประสงค์การใช้งาน ได้ของคุณภาพ ได้เครื่องมือแพทย์ของแท้ที่น่าเชื่อถือ
1. เลือกตามความจำเป็นและลักษณะการใช้งาน
เลือกอุปกรณ์และเครื่องมือแพทย์ตามความจำเป็นกับการใช้งาน ถ้าต้องการเพียงอุปกรณ์สำหรับอุปกรณ์สำหรับปฐมพยาบาลเบื้องต้นหรือเครื่องตรวจวัดสุขภาพสำหรับครอบครัว ให้เลือกเครื่อง-อุปกรณ์ในขนาดที่พอเหมาะกับการใช้งาน หรือถ้าเป็นคลินิกเลือกเครื่องมือที่เหมาะสมกับวิธีการรักษาและภาวะของผู้เข้ารับบริการ
2. พิจารณาคุณภาพ วัสดุ และประโยชน์ใช้สอย มากกว่าราคา
อุปกรณ์และเครื่องมือการแพทย์ คือ สิ่งที่ใช้กับร่างกายของคนหรือสัตว์ เป็นเครื่องมือที่ช่วยรักษาความเจ็บป่วย รวมไปถึงรักษาชีวิต จึงควรเลือกวัสดุที่คงทนต่อการใช้งาน ควรพิจารณาถึงคุณภาพและประโยชน์ใช้สอยมากกว่าราคา แม้อุปกรณ์และเครื่องมือที่ได้มาตรฐานอาจมีราคาสูงกว่า แต่รับประกันได้ว่า สามารถใช้เพื่อการรักษาได้จริง
3. เครื่องมือแพทย์ต้องมีประกัน
นอกเหนือจากอุปกรณ์การแพทย์คุณภาพดีที่ใช้ทั่วไปแล้ว เครื่องมือแพทย์ควรจะต้องมีประกันทุกชิ้นเฉกเช่นการซื้อเครื่องใช้ไฟฟ้า ซึ่งนอกจากประกันจะช่วยให้เราสามารถเคลม เปลี่ยน ส่งซ้อม ได้ตามเงื่อนไขที่ระบุแล้ว การที่เครื่องมือแพทย์มีประกัน คือ อีกส่งที่ช่วยยืนยันว่า เป็นเครื่องมือที่มาจากผู้ผลิตหรือบริษัทจำหน่ายเครื่องมือแพทย์ที่เชื่อถือได้และเป็นของแท้
4. ซื้อจากบริษัทจำหน่ายเครื่องมือแพทย์ที่น่าเชื่อถือ
เพื่อหลีกเลี่ยงสินค้าปลอมหรือสินค้าที่ตกมาตรฐานคุณภาพ ควรเลือกซื้อจากตัวแทนหรือบริษัทจำหน่ายเครื่องมือแพทย์ชั้นนำ มีชื่อเสียง และเปิดให้บริการมาระยะเวลาหนึ่งแล้ว โดยอาจดูได้จากความน่าเชื่อถือของเว็บไซต์ การแนะนำของลูกค้าเก่า ปีที่จดทะเบียนบริษัท เป็นต้น
5. เลือกซื้อจากตัวแทน/ผู้ผลิตที่มีการสาธิต สามารถให้คำแนะนำได้
ในกรณีที่ซื้อปลีก เลือกซื้อเครื่องมือแพทย์มาใช้ในบ้าน คำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญคือสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่ง ตัวแทนหรือร้านที่จำหน่ายเครื่องมือแพทย์ควรที่จะให้คำแนะนำได้ว่า ควรเลือกใช้อุปกรณ์หรือเครื่องมือแบบไหน ให้เหมาะสมกับผู้ใช้งานหรือภาวะของผู้ป่วย รวมไปถึงสาธิตหรืออธิบายวิธีการใช้งานได้อย่างถูกต้อง
สำหรับตัวแทนขายส่งเครื่องมือแพทย์ให้กับโรงพยาบาล คลินิก และร้านขายยาหรือร้านจำหน่ายรายย่อย ตัวแทนฯ ควรสามารถให้คำแนะนำในการดูแลอุปกรณ์เครื่องมือที่อาจเปราะบาง มีอายุการใช้งาน หรือมีความซับซ้อนในการใช้งาน รวมไปถึง อำนวยความสะดวกให้การจัดส่งอย่างมืออาชีพ
แนะนำยี่ห้อเครื่องมือแพทย์ยอดนิยม การันตีคุณภาพมาตรฐาน
มาถึงตรงนี้ คุณคงมีความรู้และความเข้าใจในการเลือกซื้ออุปกรณ์และเครื่องมือทางการแพทย์ที่ถูกต้องแล้ว เราขอช่วยให้คุณเลือกซื้อเครื่องมือแพทย์ที่น่าเชื่อถือได้ง่ายขึ้น โดยแบรนด์เครื่องมือแพทย์ด้านล่างนี้ คือ แบรนด์เครื่องมือแพทย์ที่เราอยากแนะนำให้กับคุณ สินค้าได้คุณภาพตามมาตรฐาน รับรองใช้งานได้จริงในโรงพยาบาลและสถานประกอบการทางการแพทย์
[มีรูปโลโก้ของแต่ละแบรนด์ประกอบ อาจทำเป็นตาราง]- Yuwell
- Bluedot
- Jumper
- ChoiceMMed
- Omron
- Invacare
- Microlife
- FLAEMNUOVA
- Riester
- APEX
- Beurer
- CANTA
เครื่องมือแพทย์และอุปกรณ์การแพทย์ เป็นสิ่งที่ใช้งานเพื่อการรักษา เพื่อดูแลสุขภาพ และเพื่อจุดประสงค์อื่นอีกมากมาย เครื่องมือและอุปกรณ์ที่เราจะนำมาใช้ จึงควรเป็นเครื่องมือที่เชื่อถือได้ ใช้งานได้จริง เป็นของที่มีคุณภาพตามมาตรฐานใช้งานในสถานประกอบการทางการแพทย์
หวังว่าบทความนี้ จะช่วยให้คุณได้แนวทางในการเลือกซื้อเครื่องมือและอุปกรณ์ทางการแพทย์ได้อย่างเหมาะสม แล้วถ้าคุณต้องการคำแนะนำในการเลือกซื้อเพิ่มเติม สามารถติดต่อเราได้
แหล่งข้อมูลอ้างอิง